Hình 1: Hình ảnh ngập lụt tại phường Thủy Vân, TP Huế (Ảnh: Tấn Anh)

Trước thực tế đó, nghiên cứu “Lập bản đồ ngập lụt theo ngành nhằm tăng cường ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu tại TP. Huế” được đề xuất nhằm nâng cao năng lực ứng phó với lũ lụt cho các lĩnh vực trọng yếu và cộng đồng địa phương. Nghiên cứu sẽ ứng dụng bản đồ ngập lụt chuyên biệt theo ngành, kết hợp với công nghệ theo dõi ngập lụt theo thời gian thực, tập trung vào ba lĩnh vực: giáo dục, y tế và nông nghiệp. Nghiên cứu được tài trợ bởi Chương trình Học bổng của CDRI (Coalition for Disaster Resilient Infrastructure) và dự kiến triển khai trong vòng 12 tháng.

Hình 2: Chương trình Học bổng của CDRI (Coalition for Disaster Resilient Infrastructure). Nguồn: https://dymez6ioe12by.cloudfront.net/media/wp-content/uploads/2025/06/11122319/CDRI-Fellowship-2025-26.pdf

Mục tiêu chính của nghiên cứu:

• Hiểu rõ cách từng lĩnh vực (giáo dục, y tế, nông nghiệp) bị ảnh hưởng và ứng phó với lũ lụt.
• Xác định các loại dữ liệu cần thiết cho từng ngành để lập bản đồ và ứng phó hiệu quả.
• Tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quá trình lập bản đồ ngập lụt.
• Tìm ra phương pháp hiệu quả nhất để cập nhật và chia sẻ bản đồ ngập lụt theo thời gian thực giữa các ngành.
• Sử dụng bản đồ để hỗ trợ công tác quy hoạch và tăng khả năng chống chịu của từng ngành trong tương lai.

Giải pháp đề xuất:

Dự án sẽ phát triển bản đồ ngập lụt chuyên biệt theo ngành, có sự tham gia của cộng đồng, cung cấp thông tin theo thời gian thực, phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng lĩnh vực. Thông qua việc tích hợp kiến thức bản địa, công nghệ GIS và viễn thám, bản đồ sẽ thể hiện rõ các khu vực dễ bị ngập lụt, các cơ sở hạ tầng trọng yếu như trường học, trạm y tế, cánh đồng sản xuất,... Những bản đồ này sẽ được chia sẻ với các bên liên quan tại địa phương, giúp ra quyết định nhanh chóng và phối hợp hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp.

Nghiên cứu cũng bao gồm các hoạt động tập huấn, nâng cao năng lực nhằm giúp các cơ quan địa phương và người dân biết cách sử dụng, cập nhật và khai thác bản đồ để chuẩn bị và ứng phó tốt hơn với thiên tai trong tương lai.

Tính mới của nghiên cứu:

Phần lớn các giải pháp hiện tại về ứng phó với ngập lụt thường áp dụng chung cho tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, thực tế cho thấy mỗi ngành có những nhu cầu và mối quan tâm riêng: ngành giáo dục cần đảm bảo an toàn cho học sinh và trường học; ngành y tế lo ngại về dịch bệnh sau lũ; còn ngành nông nghiệp chú trọng đến bảo vệ mùa màng và vật nuôi. Chính từ việc quan sát các mô hình quản lý thiên tai có sự tham gia của cộng đồng, nghiên cứu đã đưa ra ý tưởng phát triển bản đồ ngập lụt chuyên biệt theo ngành, tích hợp công nghệ hiện đại và tiếng nói từ cộng đồng – giúp phản ánh chính xác hơn nhu cầu thực tế và nâng cao hiệu quả ứng phó.

Tác động tiềm năng đối với cộng đồng:

Giải pháp mà nghiên cứu đề xuất sẽ mang lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng, không chỉ tại Thừa Thiên Huế mà còn có thể nhân rộng tại các quốc gia khác. Bằng việc cung cấp thông tin chi tiết, trực quan về rủi ro ngập lụt theo từng ngành, nghiên cứu giúp các cơ quan quản lý, nhà hoạch định chính sách và người dân chủ động hơn trong phòng ngừa và ứng phó. Các bản đồ số cũng hỗ trợ cải thiện hệ thống cảnh báo sớm và tăng cường khả năng lập kế hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, nghiên cứu còn góp phần thúc đẩy hợp tác khu vực, chia sẻ kinh nghiệm và nâng cao năng lực quản lý rủi ro thiên tai – hướng tới xây dựng những cộng đồng an toàn và phát triển bền vững hơn trước những thách thức ngày càng gia tăng từ biến đổi khí hậu.

Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:

Phòng Đào tạo, Hợp tác quốc tế (htqt@iwrp.gov.vn)

1. Tags