Ứng dụng mô hình Mike Flood trong dự báo ngập úng và xây dựng kế hoạch vận hành tiêu thoát nước phục vụ chỉ đạo điều hành tiêu nước tren lưu vực sông Tích – Nhuệ - Đáy

2020.07.01 - 11276 lượt xem

Trong giai đoạn hiện nay, điều kiện nắng nóng, mưa lũ ngày càng cực đoan thay đổi liên tục, thời gian nắng nóng kéo dài vào mùa kiệt và mưa lũ cục bộ, đột xuất có chiều hướng gia tăng, đã gây khó khăn cho sản xuất cũng như phát triển kinh tế xã hội của các địa phương. Để giúp các cơ quan ở trung ương và chính quyền các cấp có cách nhìn chi tiết về thực tế hiện nay và dự báo trong thời đoạn tiếp theo để đưa ra quyết định trong chỉ đạo, chỉ huy ứng phó phù hợp trên cơ sở mức độ hạn hán, ngập lụt do mưa lũ và nguồn lực của địa phương, Bộ Nông nghiệp và PTNT triển khai nhiệm vụ: “Dự báo nguồn nước và xây dựng kế hoạch sử dụng nước phục vụ chỉ đạo điều hành cấp nước cho sản xuất nông nghiệp trên lưu vực sông Tích - Nhuệ - Đáy”. Phòng Quy hoạch Đê điều, Phòng chống thiên tai Viện Quy hoạch Thủy lợi là đơn vị thực hiện chính nhiệm vụ.

PHẠM VI VÀ QUY MÔ NHIỆM VỤ

Vùng nghiên cứu gồm toàn bộ lưu vực sông Tích - Nhuệ - Đáy thuộc 29 quận, huyện phía hữu sông Hồng của Hà Nội và 3 huyện Kim Bảng, Duy Tiên, TP. Phủ Lý của tỉnh Hà Nam. Vùng nghiên cứu có diện tích 293.404 ha.

Mục tiêu: Kiểm kê, dự báo nguồn nước (DBNN) trong các công trình thủy lợi trên cơ sở các thông tin dự báo khí tượng, thủy văn, xây dựng kế hoạch tiêu thoát nước cho sản xuất nông nghiệp khi có dự báo mưa lớn xảy ra phục vụ chỉ đạo, điều hành trong công tác phòng chống ngập lụt, úng vùng lưu vực sông Tích - Nhuệ - Đáy.

CƠ SỞ LÝ THUYẾT XÂY DỰNG NHIỆM VỤ DỰ BÁO.

Cơ sở để thực hiện nhiệm vụ DBNN cho lưu vực sông Tích - Nhuệ - Đáy dựa trên mô hình thủy lực MIKE NAM, MIKE FLOOD (MIKE11+MIKE21) do DHI của Đan Mạch phát triển được áp dụng cho việc tính toán thủy lực mưa dòng chảy, cân bằng nước cho hồ chứa, trạm bơm và mô phỏng dòng chảy trên sông và bãi tràn trong hệ thống 

Nhóm nghiên cứu đã xây dựng bộ mô hình MIKE FLOOD với một nền cơ sở dữ liệu là hệ thống các sông chính và mạng lưới kênh tiêu nội đồng, công trình trạm bơm, cống tưới tiêu trên lưu vực tương đối chi tiết để đánh giá khả năng ngập, úng hiện tại và dự báo ứng với dự báo mưa, lũ, bão của vùng (103 tuyến sông, kênh được đưa vào mô hình 1 chiều với chiều dài 1120 km; 70 công trình cống, trạm bơm, công trình điều khiển trình điều khiển). Toàn bộ miền tính hai chiều là 275.443 ô lưới, tương ứng với 145.820 nút tính toán trên tổng diện tích 293.404 ha.

Cao độ của toàn bộ miền tính trích xuất với hơn 1 triệu điểm được  thiết lập từ cơ sở dữ liệu nền địa lý và bản đồ địa hình các tỷ lệ 1/2.000, 1/5.000 và 1/10.000 do Bộ Tài nguyên và Môi trường cung cấp. Trên vùng nghiên cứu có 113 công trình được mô phỏng trong mô hình. Tuy nhiên nhóm nhiên cứu chỉ chọn đại diện cho 13 công trình trạm bơm tiêu để trích kết quả. Ngoài ra các hệ thống đê chính, đê bối, đê bao và đường giao thông của vùng cũng được tích hợp và mô phỏng trong mô hình 2 chiều. Mô hình MIKE FLOOD được kết nối từ MIKE11 và MIKE 21 với tổng số 132 đoạn liên kết.

Nguồn: Phòng Quy hoạch Đê điều, Phòng chống thiên tai