Làm sao để giảm thiểu ô nhiễm hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải

2021.12.27 - 1632 lượt xem

Hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải là hệ thống thủy lợi lớn nhất vùng đồng bằng sông Hồng, bao gồm đất đai của bốn tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh và TP Hà Nội. Những năm gần đây, tình trạng ô nhiễm trên toàn hệ thống kênh đang lên mức báo động. Việc duy trì dòng chảy trên các trục sông, nhằm giảm thiểu ô nhiễm, cạn kiệt nguồn nước, cải thiện môi trường sinh thái đang là vấn đề nan giải.

Tình trạng ô nhiễm, suy giảm chất lượng nước trong các hệ thống công trình thủy lợi ngày càng trở nên nghiêm trọng. Việc bảo vệ chất lượng nước trong công trình thủy lợi cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ tác động của quá trình phát triển: xu hướng chuyển đổi mô hình sản xuất, đô thị hóa, công nghiệp hóa và phát triển cơ sở hạ tầng... trong khi đó chưa đủ nguồn lực để xử lý nước thải, chất thải và rác thải, hệ thống thủy lợi chung đường cấp và thoát nước, ý thức chấp hành pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan chưa cao. Đồng thời, việc ban hành Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã gây nhiều khó khăn đối với nhiệm vụ bảo vệ chất lượng nước trong công trình thủy lợi (do ngành nông nghiệp không quản lý việc cấp phép, xử lý vi phạm về xả nước thải vào công trình thủy lợi).

Ðể ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tình trạng ô nhiễm nguồn nước trong hệ thống Bắc Hưng Hải thời gian qua, Đoàn thanh tra Tổng cục Thủy lợi phối hợp với Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (Bộ Công an) tiến hành nhiều cuộc thanh tra đột xuất việc chấp hành pháp luật xả nước thải vào hệ thống công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải và lập biên bản xử phạt đối với các trường hợp vi phạm.

Công tác lấy mẫu tại một điểm quan trắc của Viện Nước, Tưới tiêu và Môi trường.

Việc quản lý nguồn thải thuộc diện không phải cấp phép thuộc trách nhiệm của Bộ tài nguyên và Môi trường và chính quyền địa phương thông qua thực hiện Tiêu chí số 17 thuộc Bộ Tiêu chí Quốc gia về xây dựng Nông thôn mới. Mặc dù, chương trình đã thực hiện qua 2 giai đoạn (2011 – 2015 và 2016-2020) nhưng 100% các xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM đều chưa có hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất kinh doanh. Khoảng 40-60% hộ chăn nuôi có Biogas nhưng công suất không đáp ứng và vận hành không đúng kỹ thuật nên chất thải sau xử lý không đạt yêu cầu. Nước thải trong khu dân cư được thu gom nhưng không được xử lý đều xả ra kênh, mương thủy lợi.

Vì vậy, để giải quyết tình trạng này kiến nghị  Bộ Tài nguyên và Môi trường, chính quyền địa phương và các ngành liên quan về xử lý nguồn thải phân tán (thuộc diện không phải cấp phép xả thải) trước khi xả vào Bắc Hưng Hải… Và cần bổ sung các qui định về bảo vệ chất lượng nước, kiểm soát nguồn thải xả vào trong công trình thủy lợi vào trong Bộ Tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM cấp xã.

TCTL